Duurzame stadsontwikkeling

De nieuwste studie gepubliceerd op brusselsstudies.be ("Economische groei zonder sociale vooruitgang: stand van zaken in Brussel") bevestigt wat Bral onlangs al schreef in Alert (editie jan-februari): ons ontwikkelingsmodel, eenzijdig gefocust op economische groei, leidt niet tot welvaart. Ook niet in Brussel. We selecteren enkele interessante passages uit de tekst. 

Als Vlaanderen plannen smeedt die met Brussel te maken hebben, zit Bral op de eerste rij. En het ruimtelijke plan met de vreselijke afkorting GRUP VSGB heeft gróót belang voor ons Gewest. Brussel ligt er midden in. En dat zorgt voor problemen, want Vlaanderen en Brussel voeren geen gemeenschappelijk ruimtelijk beleid. De hete hangijzers blijven gloeien, vooral mobiliteit. We belichten de gebieden ten noorden van Brussel, met Vilvoorde-Machelen en de Heizel op kop. // Hier vind je ook het volledige bezwaarschrift dat Bral schreef nav het GRUP VSGB.

In 1974 publiceerde socioloog, Schaarbekenaar en ex-voorzitter van Bral, Albert Martens een eerste kritische analyse van het Manhattanplan voor de Noordwijk. In 1994 kwam zijn boek ‘De Noordwijk: slopen en wonen’. Vandaag plant hij een, weliswaar korter, vervolg op zijn boek van 1974. Bral stelde enkele prangende vragen en voelt zich prompt weer een stuk wijzer.

Wie in deze communautaire tijden nog beschikt over kaarten waar zowel Brussel als de Rand op staan, ziet direct dat verschillende open/groene gebieden in Brussel uitlopers zijn van ‘Vlaamse’ velden, bossen of riviervalleitjes. Geografisch vormen ze één geheel.

Belangrijke ingrepen zoals kantoorcomplexen of grote parkings verstoren het evenwicht in hun omgeving. Ze vragen soms bijkomende ingrepen zodat alles goed blijft functioneren. Woningen zijn nodig om de monofunctionaliteit te doorbreken, net zoals de aanleg van de publieke ruimtes of collectieve voorzieningen. Stedenbouwkundige lasten zorgen ervoor dat de privésector die noodzakelijke bijkomende investeringen ten minste voor een deel financiert. Maar er zijn dwarsliggers: de vastgoedsector en … de Europese Unie.

Het Brussels Gewest heeft het niet breed. En het vreest echt in de puree te zullen zitten na toekomstige institutionele hervormingen. Het is bang dat het zelfbedruipender zal moeten zijn. Wat betekent dat het veel meer geld zou moeten halen uit zijn belastingen op personen of bedrijven. Iedereen weet dat de inkomsten via personenbelasting niet hoog zijn. De gemiddelde Brusselaar is niet bepaald kapitaalkrachtig. Over een regionalisering van de vennootschapsbelasting, nochtans een maatregel die wél de Brusselse kas zou spekken, bestaat momenteel geen eensgezindheid.

Onlangs verrijkte onze minister-president het Brusselse planningslexicon met bovenstaande trouvaille: het demografisch Gewestelijk Bestemmingsplan (GBP). Het GBP geeft aan wat waar kan gebeuren/gebouwd worden in Brussel en is dus het sluitstuk van de Brusselse planning. Dat instrument wil hij nu dus aanpassen. En snel. Maar waren we dan niet bezig met een nieuw en Duurzaam Gewestelijk Ontwikkelingsplan, een D-GewOP?

Een gewest tjokvol werklozen en een begroting in het rood. De regering wil de oplossing brengen met een ‘pact voor duurzame stedelijke groei’. Gaan groei en duurzaamheid samen? En kan Brussel onze welvaart verhogen zonder groei?

Het parlement buigt zich over een herverdeling van de bevoegdheden van gemeenten en Gewest. Krijgt de regering eindelijk de slagkracht die het nodig heeft om vooruit te gaan? Een niet-alledaags, want voor een keer lichtjes institutioneel geïnspireerd, Bral-artikel over de schijnbaar onontwarbare knoop van de bevoegdheidverdeling.

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest staat voor een zeer belangrijke uitdaging, het Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling. Maar wat is de plaats van de gewone Brusselaar met de pet in dit proces? Platform Participation is bang voor grote frustraties. Lees hier de vrije tribune van het platform, verschenen in BDW begin mei 2010.

Woensdag 21 april belandt het dossier Neerpede  - nog maar eens - op het bord van de overlegcommissie van de gemeente Anderlecht. Het grootste woonuitbreidingsproject ooit in het Brussels Gewest dreigt zich in stukken en brokken te realiseren. Verschillende stads-, bewoners- en natuurverenigingen hebben ernstige vragen bij deze aanvraag en vragen om een negatief advies van de overlegcommissie.

Bral ziet een dosis duurzaamheid in de beleidsverklaring die minister-president Charles Picqué op 21 oktober 2009 in het Brusselse Parlement voorlas. Op vlak van ruimtelijke ordening, mobiliteit en duurzame stadsontwikkeling toont de regering een duidelijke ambitie, maar mist het een evenwicht in de genomen keuzes. Een eerste reactie van BRAL op de beleidsverklaring en de werkterreinen voor het eerste legislatuurjaar.